Tarsus Kamulaştırmasız El Atma Davası (Avukatı)
Tarsus Kamulaştırmasız El Atma Davası süreçlerinde Avukat size nasıl destek olur sorusuna yanıtlar arayacağız. Kamulaştırmasız el atma, kamulaştırma usulüne ve kanunlara aykırı şekilde, özel mülkiyette bulunan taşınmazın fiili veya kağıt üzerinde ele geçirilmesi fakat karşılığında malike hiçbir bedel ödenmemesine kamulaştırmasız el atma denir. Kamulaştırma: Kamu hizmetinin sağlanması amacıyla özel mülkiyete tabi taşınmazlara kamu kurumlarınca el konulmasını ifade eder.
Taşınmazlar kamulaştırma ile birlikte maliklerine bedelleri ödenmek suretiyle kamu hizmetine özgülenmektedir. Kamulaştırmasız el atmaya ilişkin hukuki düzenlemeler, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununda hüküm altına alınmıştır. İdarenin bu haksız eylemine karşı somut olayın özelliklerine göre başvurulacak yollar, açılabilecek davalar da gene bu kanunda ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda yer almıştır. Aşağıda bunların detaylarına yer verdik. Ancak önce kamulaştırmasız el atmanın türlerine ve genel olarak şartlarına değinmekte yarar görüyoruz.
Kamulaştırmasız El Atmanın Türleri Nelerdir?
Kamulaştırmasız el atma, iki farklı şekilde karşımıza çıkabilmektedir. Bunlar: fiili el atma ve hukuki el atma olarak adlandırılmaktadır. Bu iki türden hangisinin söz konusu olduğu el atmanın eylemsel ya da kağıt üzerinde yapılmasına göre belirlenmektedir. Genel olarak kişinin tanışmazına fiili olarak el konulmuş ise burada fiili el atmadan söz edilirken henüz fiili el atma gerçekleşmeden sadece hukuki olarak karar vs. ile el konulması halinde hukuki el atmadan bahsedilir. Fiili El Atma Kamu kurumu tarafından kamulaştırma işlemi yapılmaksızın, belirli bir taşınmazın kısmen veya tamamen fiili olarak kamu yararına hizmet etmek amacıyla özgülenmesidir. Bu eylemi yaparak yeni bir yapı inşa edilmesi ya da kamu kurumunun yetkisini kullanarak taşınmaz sahibinin mülkiyet hakkını engelleyen davranışlarda bulunmasına fiili el atma denir.
Örnek olarak; bir kamu kurumunun iş makinesi kullanma suretiyle özel mülkiyette bulunan bir yapıda değişiklikte bulunması fiili el atma olarak nitelendirilir iken söz konusu taşınmazı kamulaştırma suretiyle imar planında kamuya aitmiş gibi göstermesidir.
Tarsus Kamulaştırmasız El Atma Davası
Hukuki El Atma
Bir taşınmazın imar planında farklılık yapılması suretiyle taşınmaz malikinin kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkilerinin hukuki olarak engellenmesi fakat buna rağmen gerçek anlamda bir kamulaştırma yapılmadan taşınmaz malikinin mağdur duruma düşürülmesidir. Hukuki el atmadan bahsedebilmek için söz konusu taşınmaz üzerinde yapılan değişiklikler üzerinden imar planının kesinleştiği tarihten itibaren başlamak üzere 5 yıllık sürenin geçmesi şartı aranır.
Bu 5 yıllık sürede kamu kurumlarınca Kamulaştırma Kanunu ve İmar Kanunu kapsamında kamulaştırma işlemi yapılmayarak kamulaştırma bedeli ödenmemiş ise taşınmaz maliki, kamulaştırmasız el atma davası açma ve ilgili taşınmazın kamulaştırma bedelini talep etme hakkına sahiptir.
Kamulaştırmasız El Atma Şartları
Yaşanan somut bir olayda kamulaştırmasız el atmadan bahsedebilmek için bazı şartlar aranmaktadır: Bahse konu taşınmaz özel mülkiyete tabi olmalıdır. Çünkü idare veya kamu tüzel kişilerinin sahip olduğu taşınmazlar kamulaştırmaya konu olmamaktadır. El atma eyleminde bulunan, yetkili bir gerçek kişi ya da kamu tüzel kişi olmalıdır. Eğer eylemde bulunan kamulaştırma yetkisi bulunmuyor ise kamulaştırmasız el atmadan bahsetmek de mümkün olmayacaktır. Tabii ki burada da izlenecek çeşitli yollar mevcuttur. Ancak dava ve diğer hukuki süreçler farklılık gösterir. Kamu yararına karşı kamu hizmetinin gerçekleştirilmesi maksadı bulunması gerekir.
Eylem fiili ya da mülkiyet hakkında kısıtlama getirme suretiyle (hukuki) olarak gerçekleştirilmiş olmalıdır. Yapılan el atma ile birlikte mülkiyet hakkı kapsamında kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma imkanlarının sürekli olarak ortadan kalkmış olması gerekir. Tüm bu şartların varlığı halinde kamulaştırmasız el atmaya dayalı hukuki süreç başlatmak mümkündür. Önemle belirtmek gerekir ki burada hukuki sürece girişmeden önce somut olayın deneyimli bir gayrimenkul avukatı tarafından değerlendirilmesi şarttır. Aksi halde sonuç getirmeyecek davalar ile haklı iken haksız çıkılabilir.
Tarsus Kamulaştırmasız El Atma Davası (Avukatları)
Tarsus Kamulaştırmasız El Atma Davası için buraya kadar aklınızda sorulara yanıt bulabilmişizdir umarız. Avukatları seçerken de bu konuda uzman olanlarla konuşmalısınız.
Kanun ve yasalara aykırı şekilde kamulaştırma yapmaksızın kısmen veya tamamen kamu kurumlarınca özel mülkiyette bulunan taşınmaza fiili olarak el atılması durumunda malikin kullanabileceği hukuki yollar bulunmaktadır.
Taşınmaz sahibi, “bedel davası” , “tam yargı davası” ya da “kamulaştırmasız el atma davası” “imar planının iptali davası” “imar kısıtlılığından doğan davalar” “ecrimisil davası” vs. davalar ile maliki bulunduğu taşınmazın dava tarihindeki değerini talep ederek mağduriyetinin giderilmesini sağlayabilmektedir. Ayrıca hiç kamulaştırma yapılmaması adına idari işlemin iptali davası da açılabilir. Uygulamada genellikle, idare tarafından el atılan taşınmazın özellikleri göz önünde bulundurularak bedel tespiti yapılır ve daha sonra bu bedelin hak sahibine ödenmesine karar verilir.
Ancak unutulmamalıdır ki kamulaştırmasız el atma işlemlerinde yukarıda saydığımız bir çok dava söz konusu olabilir. Kamulaştırmasız El atma Uzlaşma: 2019 yılına kadar bu davalarda ön şart olarak uzlaşma usulü zorunlu iken belirtilen yıl itibari ile Anayasa Mahkemesinin iptali kararı sonrası bu ön şart kaldırılmıştır. Yani bu davanın açılabilmesi için öncesinde uzlaşma prosedürünün işletilmesine gerek yoktur.
Kamulaştırmasız El Atma Görevli ve Yetkili Mahkeme
Bu işlem bir idari işlem türü olarak nitelendirilmemektedir. Bununla birlikte fiili el atma, yargı kararları ve doktrin görüşleri çerçevesinde haksız fiil kapsamında kabul edildiğinden bu davalarda görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. İmar planı değişikliği ve benzeri idari işlemler ile karşımıza çıkan hukuki el atma ise idari yargı kapsamında kabul edildiğinden bu tür davalarda görevli mahkeme İdare Mahkemeleridir. Dolayısıyla somut olayın özelliklerine göre yapılacak bir değerlendirme söz konusudur. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca taşınmaz aynını konu edinen davalarda kesin yetki kuralı bulunmaktadır. Bu halde adli yargı veya idari yargı olması fark etmeksizin kamulaştırmasız el atma davasında yetkili mahkeme, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olmaktadır.
Kamulaştırmasız El Atma Zamanaşımı
Her iki haksız el atma türü için de mülkiyet hakkının ihlalinden bahsedileceğinden, kamulaştırmasız el atma davalarında zamanaşımı süresi söz konusu değildir. Yani, kamulaştırma işlemi yapılmaksızın mülküne el konulan kimseler, her zaman dava açma hakkına sahiptirler.